माझी आई सुपरवुमन

बरेच दिवसांनी आज जुनी डायरी वाचत होते……जुनी म्हणजे अगदी ८ वी पासून ते बारावी पर्यंत असताना लिहिलेली. म्हणजे ती काही रोजनीशी नव्हती. मनाला वाटेल तेव्हा लिहाव, असा प्रकार होता तो. त्यात अकरावीला असताना आई बद्दल मी खूप लिहिल होत. ते वाचताना डोळ्यातून पाणी आल. त्या ओघाने आठवणार्‍या काही गोष्टी सांगावश्या वाटल्या, म्हणून हा प्रपंच…

तशी सगळ्यानांच आपली आई इतरांच्या आई पेक्षा छान आणि ग्रेट वाटते.आणि वाटलीच पाहिजे…..पण माझ्या आईला मी एकच विशेषण लहानपणापासून जोडलाय आणि ते म्हणजे “सुपर मॉम”.

लहानपणी “सूपरमॅन” मूवी पहिला होता…….त्यात जसा तो सूपरमन खूप पॉवरफुली सगळे करत असतो आणि तरीही थकत नसतो, तशीच माझी आई….म्हणून आईसाठी हे विशेषण सुचल असाव.  मला आज ही असा वाटत की “शी इस बॉर्नड विथ सूपरनॅचुरल स्ट्रेंथ अँड पॉवर” का ते सांगते……

माझी आई…सेंट्रल गवर्नमेंट हेल्थ स्कीम मधे ऑफीसर आहे..आई चे वडील म्हणजे आमचे आजोबा हे सुद्धा सरकारी नोकरीत असल्यामुळे आमच्या आई ने सरकारी नोकरी स्विकारली यात आश्चर्य अस काहीच नाही.  तर माझी आई. मुळातच कष्टाळू स्वभावाची. आम्ही लहान होतो तेव्हा पहाटे (४.३०-४:४५) ला उठून आमचे डबे, आंघोळी शाळेची तयारी, घरातील केर कचरा, कपडे अशी अगणित काम आवरून ती आम्हाला आजीच्या घरी सोडायची आणि तिथून मग ऑफीसला जायची. (आई आमच्या सोबत 8 ला घर सोडायची त्यामुळे त्या आधी कोणतीही कामवाली बाई घरी यायला तयार नसायची) बर ऑफीस पण व्हीटी ला(हेड ऑफीस). त्यामुळे ट्रेन मधून लटकत जायाच चर्चगेट पर्यंत आणि मग २० मिनिटे चालत व्हीटीला जायच..शाळेत पोचवायला आजी आजोबांपैकी कुणीतरी यायच आणि परत आणायची जबबदारी वडिलांची……पुन्हा ऑफीसवरुन ७-७.३० ला येऊन रात्रीच जेवण मग भांडी, किचनचा ओटा आवरून पुन्हा दुसर्या दिवशीच्या भाजीची तयारी करा…..हे सगळ करता करता रात्रीचे ११-११:३० वाजायचे तिला झोपायला….पप्पा जेवणासाठी, चहा पाण्यासाठी, बाजार हाट करण्यासाठी तिला मदत करायचे..तिचे हे कष्ट आठवले की अंगावर काटा येतो माझ्या…..

मला रोज शाळेत सोडायला किंवा आणायला इतर मुलांप्रमाणे माझी आई येत नसे. याच मला खूप वाईट वाटायाच. खरतर काही मुलांच्या/मुलींच्या आई ज्या मुलांना शाळेत सोडायला यायच्या त्या शाळा भरायच्या आधी गेटबाहेर वर्गवार जी रांग लागलेली असायची त्यात आपल्या मुलाला सुरवातीला घुसवयाच्या…..आणि घुसणार्‍या मुलांकडे आम्ही रागाने पाहील की ती मुले भुवया उंचावून….”बघ माझी आई आलीय, नाव सांगेन हा” अशा अविर्भावत डोळ्यातूनच प्रत्युत्तर द्यायची. तेव्हा मला तसा तोरा कधीच मिरवता आला नाही.( रादर माझ्या आई ने कधीच मला तस रांगेत घुसवल नसत हे ही तितकच खर..) पण तरीही माझी आई एक वर्किंग वुमन आहे याचा मला प्रचंड अभिमान वाटायचा……पण माझ्या मनातील खंत मी तिला बोलून दाखवायचे..तेव्हा शनिवार तिच्या ऑफीसला सुट्टी असली की ती मला न चुकता शाळेत सोडायला यायची….आणि मी पण मान ताठ करून आज काहीतरी विशेष घडतय या अविर्भावत चालायचे.

आमच्या अभ्यासाकडे, रेग्युलर आक्टिविटीज कडे पण तीच बारीक लक्ष असायच.  ती जरी एक नोकरी करणारी आई असली तरी एक गृहकृत्य दक्ष गृहिणी ही आहे हे नमूद करायलाच हव…..तिने जितक्या पारंगत पणे तीच घर संभाळल आहे तितक्याच हुशारीने आणि मेहनतीने स्वत:चं करियर केल आहे…….

पण तरीही कुठून ही रोज एवढ बळ आणायची रादर आणते असा प्रश्न मला आजही पडतो…… शी मस्ट बी अ सुपरवुमन…..

जर भविष्यात ही वेळ माझ्यावर आली तर मला हे जमेल का??? प्रश्‍न अनूत्तरीत असलेलच बरा… 😉

आमचे चौकोनी जग....आणि सुपर मॉम

 

मी अकरवीला असताना सकाळच ६ ला घर सोडायाचे क्लासेससाठी आणि तिथून कॉलेजला आणि मग रात्री घरी यायला ७:३० वाजून जायचे….. १२-१३ तासाहून जास्त वेळ आपला कोकरु घराबाहेर राहणार म्हटल्यावर आईचा जीव कसा राहील…ती मला 2 निरनिराळे डबे करून द्यायची. झाल तिच्या नेहमीच्या कामात अजुन एका कामाची भर…..माझी आंघोळ आटोपली की मला किचन मधे तिच्या शेजारी बसवायची…..पहिली गरमागरम चपाती काढून मला भाजीबरोबर किंवा चहा बरोबर खायला घालायची….कल्पना करा मी सकाळी 5.30 वाजता ब्रेकफास्ट करायचे…भूक नसेल तरी खा…असा तिचा आदेशाच असायचा…..त्यामुळेच दुपारी 11 पर्यंत(म्हणजे क्लास चा ब्रेक होईयारयंत) भूक लागायची नाही.

मला आजही किचनमधल्या त्या शेगडीची, गरम चपातीची उब जाणवते..पण ती उब खरतर आईच्या मायेची आहे…मी पण अगदी लहान बाळसारखीच तिच्या मांडिला मांडी खेटूनच किचन मधे तिच्या शेजारी बसायचे. बर करायला सोप्प म्हणून कधी ब्रेड जम किंवा बटर घेऊन जा ……असा कधीच व्हायच नाही. रोज एक डबा भाजी पोळीचा आणि एकात उपमा, नाहीतर पोहे नाहीतर शिरा नाहीतर थालीपीठ असे पौष्टिक आणि वेग वेगळे पदार्थ द्यायची……तेव्हा तर दोन दोन डबे करण्यासाठी बिचारी ४ पासूनच जागी असायची…….काय झोप मिळत होती असेल तिला??? पण मला एकही असा दिवस आठवत नाही जेव्हा तिने आम्हाला कुणालाच बिना डब्याच किंवा बिना जेवणाच ठेवल असेल…कधी कंटाळा नाही केला. तिचे ते कष्ट पाहून माझ्या डोळ्यात पाणी यायच.. म्हणून न चुकता तिच्या पायाला हात लावल्याशिवाय मी घराबाहेर पडायचे नाही..तिच्या आशीर्वादाची अपेक्षा नसायची ती जे कष्ट करत होती त्यासाठी माझी ती एक प्रेमळ पोचपावती होती. आजारी असतानाही आम्ही नको नको म्हणत असतानाही ती उठून सगळं करायची….पैसे खर्चून बाहेरच अनहायजेनिक आणि आचराट खाण आम्ही खाव हे तिला मंजूर नाही…….

इतक सगळ ती निस्वार्थ भावनेने करते….का…कशासाठी? आणि मी आजवर काय केलय तिला बर वाटाव म्हणून????

या प्रश्नाच उत्तर शोधत असताना ते असंख्य क्षण माझ्या नजरेसमोरून गेले जेव्हा मी आईला दुखावल असेन……कधी तिला उलट उत्तर करून, तर कधी तिच्या बोलण्याकडे दुर्लक्ष करून, कधी तिच्या मनाविरुद्ध वागून, तर कधी तिच्याशी कळत नकळत खोट बोलून….

तिने माझ्यावर इतक्या असंख्य उपकरांचा डोंगर रचून ठेवलाय, ठेवतेय आणि ठेवेल पण मी मात्र किती तरी वेळा माझ्या वागण्याने तिच्या मायेशी प्रतारणा केली असेन..

लहानपणी माझी अखंड बडबड, न थांबणरे प्रश्‍न या सगळ्यांना सय्यम बरतून आणि कौतुकने उत्तर देणार्‍या माझ्या आईचे दोन शिस्तीचे बोल जर मला कधी कटकट वाटले असतील तर एक माणूस म्हणून मला काय संवेदना आहेत? जिने माझ्यासाठी स्वत:च जग मर्यादित करून घेतल आज तिच्यासाठी जर मी दोन क्षण काढू शकत नसेन तर तिचे कष्ट मला भिडलेच नाहीत. मला चालता, बोलता येत नसतानाही माझी तहान, भूक एवढाच न्हवे तर माझी प्रत्येक गरज ओळखणार्‍या आईला आज भांडताना किती सहज पणे मी बोलून गेले “आई, तुला काही कळतच नाही ग”

आई आपल्याला टोकेल म्हणून छोट्या मोठ्या थापा मारण, बाहेरचा राग घरी येऊन आई वर काढण (ते हक्काच ठिकाण असत ना), बरेचदा बिचारीने मेहनत घेऊन बनवलेल्या जेवणाला शाबासकी न देण, तिला आवर्जून काही हवय, नकोय का ते न विचारण, तिच्याशी भांडंण झाल की रागत आवाज चढवणं, आपली चुक असली नसली तरी गाल फूगवून बसण, बर पुन्हा झालेल्या गोष्टीसाठी तिची माफी न मागण (कारण सगळ थोड्या वेळात पूर्ववत होणारच यासाठी तिला गृहीत धरण)…..अशा एक ना अनेक अपराध मी आजतगायत केले असतील…ज्यासाठी आई ने मला कधीच शिक्षा केली नाही उलट जास्त प्रेमच केल…

मला आज माझ्या अशा असंख्य कृत्त्यांबद्दल स्वत:चा राग येतोय आणि तेवढ्याच तीव्रतेने आईची आठवणही येतेय…..

तिला खूपदा सांगण्याचा प्रयत्न करते की मला जाणीव आहे तिच्या कष्ठांची आणि त्यागाची……माझ ही तिच्यावर खूप प्रेम आहे…मला त्या असंख्या चुकांसाठी तिची माफी मागायची आहे ज्यामुळे तीच मन दुखवल गेलय…..पण जेव्हा कधी हा प्रयत्न करते तेव्हा तोंडातून शब्द फुटत नाही आणि मी फक्त तिला मिठी मारते….

तिला कदाचित सगळ समजात असाव म्हणून ती ही काहीही न बोलता फक्त माझ्या पाठीवरुन मायेने हात फिरवते…..आणि माझ्या डोळ्यात टाचकन पाणी उभ राहत………

इथपर्यंत पोस्ट पूर्ण केली आणि माझा सेलफोन वाजला…..पाहील तर आईचा सेल नंबर होता…..मला कळेनासेच झालं ….काय हा योगायोग…मी आठवण काढत होते म्हणून उचकी वगैरे लागली की काय हिला ??? मी फोन उचलला आणि म्हटल काय ग आई??? जनरली संध्याकाळी फोन करतेस आज अगदी दुपारीच केलास????

तर ती म्हणाली अग आज दादाचा वाढदिवस आहे ना…..मी विचार करतेय दर वेळेस आपण हॉटेल मधे जाउन वाढदिवस सेलीब्रेट करतो आज घरीच काहीतरी बनवूया का?? मी हो म्हटल तर तिच्या उत्साहाला काय उधाण आल आणि तिने लगेच इडली आणि मैसोर डोसा असा बेत फिक्स केला आणि मैसोरमसाला डोसा रेसिपी माझ्याबरोबर डिस्कस करूनपण झाली….मी फक्त तीच बोलण ऐकत होते ……काहीच बोलत न्हवते…..तर तीच म्हणाली काय ग तुपा कामात आहेस का? मी म्हटल नाही ग मी तुलाच फोन करणार होते…..तुला कस काय कळल तर म्हणाली अचानक मनात आल, तुझा आवाज ऐकवासा वाटला म्हणून फोन केला….

खरच मूळ जन्माला आल्यावर त्याची नाळ कापून त्याला आईच्या देहापासून वेगळ केल जातं पण हे किती वरवरच…….तिच्या आत्म्याशी जुळलेली आपली नाळ कधीही कापता येणार नाही…….